9η Μάη και το παραμύθι της ημέρας της Ευρώπης
«Παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κ. Σακελλαροπούλου και του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, Μ. Σχοινά, πραγματοποιήθηκε σήμερα το πρωί (9/05) στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης η ταυτόχρονη έπαρση της ελληνικής σημαίας και της σημαίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αφορμή τη σημερινή «Ημέρα της Ευρώπης». Η «Ωδή στη χαρά» ανακρούεται στη Σκεπή του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, στην Ακρόπολη των Αθηνών». (Εφημ. ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ 9/05).
Οι αστικές τάξεις της Ευρώπης γιορτάζουν μεταρσιωμένες για τις υψηλές ταξικές «αξίες» της ΕΕ, τουτέστιν την αξιοπρέπεια, την ελευθερία, τη δημοκρατία, την ισότητα, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ισοπεδώνοντας τις αντίστοιχες αξίες της εργατικής τάξης.
Και βέβαια, η ανήμερη «Ημέρα της Αντιφασιστικής Νίκης» των λαών που σύντριψαν το ναζιστικό τέρας, βεβηλώνεται…
Ωστόσο, παρά τις πομπώδεις διακηρύξεις στο όνομα των «ευρωπαϊκών αξιών» και της «ισόρροπης και σταθερής οικονομικής προόδου και κοινωνικής συνοχής», σήμερα, σαράντα έξι χρόνια μετά, εκείνο που περονιάζει μέχρι το μεδούλι όλο αυτό το αντιδραστικό μόρφωμα του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού, είναι η καταπάτηση κάθε έννοιας εργασιακού δικαιώματος, η απαξίωση των εργαζομένων και συνταξιούχων και η επιστροφή σε πρωτόγονες σχέσεις παραγωγής, προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα πολλαπλά συμφέροντα του δυτικοευρωπαϊκού μονοπωλιακού κεφαλαίου.
Θυμίζουμε πως αυτή η πρωτοφανής εργασιακή απορρύθμιση καταγράφεται ήδη από τις αρχές του 1990, αμέσως μετά το Μάαστριχτ, με την έγκριση το 1993 από την Κομισιόν της κακόφημης «Λευκής Βίβλου». Τους βασικούς άξονες του αντιδραστικού αυτού πονήματος αποτελούν: η ανταγωνιστικότητα, η ανάπτυξη και η απασχόληση. Προφανώς οι άξονες αυτοί συνδέουν το πρόβλημα της εργασίας με την αύξηση των κερδών του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, μέσα από τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, την καθήλωση των μισθών, την ελαστικοποίηση του ωραρίου, την κατάργηση των απεργιακών κινητοποιήσεων, το όργιο των απολύσεων, την αποδυνάμωση των συλλογικών Συμβάσεων και την ανατροπή βασικών εργασιακών, συνδικαλιστικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων έχει αναχθεί σε κυρίαρχη αξία, το δε εργατικό δίκαιο αντιμετωπίζεται σαν εμπόδιο απέναντι στην υλοποίηση των παραπάνω στόχων, δεχόμενο συνεχείς επί τα χείρω «βελτιώσεις». Εξάλλου, η στρατηγική για την εφαρμογή της «Λευκής Βίβλου» αποτυπώθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του Λουξεμβούργου το 1997, μοντάροντας την απασχολησιμότητα και την προσαρμοστικότητα του κόσμου της εργασίας πάνω στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και τη «δυνατότητα ίσων ευκαιριών» του κόσμου του κεφαλαίου.
***
Τόσο ηπαγκόσμια καπιταλιστική κρίση, όσο και η πανδημία του κορονοϊού έδωσαν μία μοναδική ευκαιρία για την παραπέρα λεηλασία των εργασιακών δικαιωμάτων από το μονοπωλιακό κεφάλαιο. Άλλωστε, όπως διακήρυξαν οι ηγέτες της ΕΕ στο κείμενο των συμπερασμάτων κατά την πρόσφατη άτυπη Σύνοδο Κορυφής στο Πόρτο (7-8/05) για την απασχόληση και τη φτώχεια: «…Η κοινωνική διάσταση, ο κοινωνικός διάλογος και η ενεργή συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων βρίσκονταν ανέκαθεν στον πυρήνα μιας ανταγωνιστικής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς. Η δέσμευσή μας στην ενότητα και την αλληλεγγύη σημαίνει επίσης την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών και θέσεων εργασίας για όλους και κανένας δεν θα μείνει πίσω…». Πρόκειται για τις γνωστές ευρωπαϊκές πομφόλυγες, σε μία περίοδο που ο διαρκώς αυξανόμενος -λόγω των αθρόων απολύσεων και αναστολών εργασίας- εφεδρικός στρατός των ανέργων ευνοεί τις κυβερνήσεις της ΕΕ να εντείνουν στο έπακρο τα αντιδραστικά αντιλαϊκά τους μέτρα, αυτά που σχετίζονται με την αγορά εργασίας. Σκοπός και στόχος της ευρωπαϊκής ολιγαρχίας είναι να ξεθεμελιώσει ό,τι έχει απομείνει ακόμα όρθιο από τα εργασιακά δικαιώματα, να θωρακίσει με νέους αντεργατικούς νόμους τα πολλαπλά συμφέροντά της (οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά, στρατιωτικά) και να φορτώσει όλα τα βάρη της καπιταλιστικής κρίσης στους ευρωπαϊκούς λαούς. Άλλωστε, η εργασιοκτόνος flexicurity (ευελιξία με ασφάλεια), στο βαθμό που το ευρωπαϊκό συνδικαλιστικό κίνημα δεν καταφέρει κάποιες ουσιαστικές τροποποιήσεις, προορίζεται να διατηρηθεί μαζί με όλα τα αντεργατικά μέτρα εσαεί! Αυτή είναι η πολιτική της ΕΕ που προτείνει ο «σκληρός πυρήνας» και βεβαίως θα εφαρμοσθεί μέχρι κεραίας από τα κράτη-μέλη, ιδίως τα ασθενέστερα τα οποία προσβλέπουν και στη χαλάρωση των επαχθών όρων του Συμφώνου Σταθερότητας λόγω της πανδημίας.
Τις ευρωπαϊκές αθλιότητες επικρότησε και ο Μητσοτάκης, ενόψει μάλιστα και της επικείμενης ψήφισης του αντεργατικού τερατουργήματος: «Η νέα εργατική νομοθεσία δίνει δύναμη στον εργαζόμενο, δύναμη να επιλέξει ο ίδιος την ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Δύναμη να λέει στον εργοδότη του ότι δεν μπορεί να τον ενοχλεί εκτός ωραρίου, όταν εργάζεται με τηλεργασία. Δύναμη να λέει όχι σε οποιαδήποτε κατάχρηση της εργατικής νομοθεσίας και σε απλήρωτες υπερωρίες μέσα από την ψηφιακή κάρτα εργαζομένου».
Σε ό,τι αφορά στα υπόλοιπα αστικά κόμματα του ελληνικού Κοινοβουλίου (συμπεριλαμβανομένου και του ΣΥΡΙΖΑ), που αποδέχθηκαν όλο το αντιδραστικό αντεργατικό φορτίο της ΕΕ μαζί και τα τρία εξοντωτικά Μνημόνια, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι κινούνται στη γραμμή της πλήρους αποδοχής της ευρωπαϊκής πορείας και της «δεδομένης ΕΕ» και, επομένως, κάθε τι αρνητικό που να υπονομεύει τα θεμέλια της ευρωπαϊκής πολιτικής αμβλύνεται, εξομαλύνεται, απαξιώνεται, επενδυόμενο με τα τερτίπια της δήθεν δημοκρατικής κριτικής. Ακόμα και οι πομπώδεις δηλώσεις του ΚΚΕ για «την αποδέσμευση» και το «Ναι στην Ελλάδα και την Ευρώπη του Σοσιαλισμού» αφήνουν, με το Μέλλοντα Διαρκείας, ανέπαφα τα βασικά προβλήματα που συνταράζουν σήμερα την τεράστια πλειοψηφία του λαού μας: Τα προβλήματα των εργασιακών αδιεξόδων, της νεολαιίστικης προοπτικής, της κατάρρευσης των Ασφαλιστικών Ταμείων, της συνεχούς μείωσης του μισθού εργασίας, της απογείωσης των τιμών στα είδη πρώτης ανάγκης, της χρεοκοπίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, της εκτόξευσης των λαϊκών χρεών και των κινδύνων κατάσχεσης της λαϊκής κατοικίας, της παντοειδούς διαφθοράς και διαπλοκής (με κορυφαίο το ζήτημα της διάλυσης του ΕΣΥ εν μέσω πανδημίας) της πολιτικής ζωής, της καταστροφής του περιβάλλοντος, της ασυδοσίας της οικονομικής ολιγαρχίας, της οικονομικής κρίσης, της επιβίωσης.
***
Θυμίζουμε, πως η οικονομική ολιγαρχία που κυβερνά τον τόπο, με τα σαφή και χρόνια χαρακτηριστικά της εξάρτησης και της υποτέλειας, λίγο πριν την ένταξη στην ΕΟΚ και ΕΕ, έταζε στον εργαζόμενο λαό ότι θα «επιταχύνονταν η οικονομική πρόοδος», ότι «η Ελλάδα θα γίνει χώρα επενδύσεων», ότι ο λαός «θα τρώει με χρυσά κουτάλια», ότι «μπαίνουμε σε μία αγορά 300 εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών», κλπ κλπ. Ωστόσο, απ’ ό,τι αποδείχθηκε, όχι μόνο δεν βελτιώθηκε η οικονομική θέση των εργατολαϊκών στρωμάτων, αλλά αντίθετα επιδεινώθηκε σε τέτοιο σημείο, που ακόμα και οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις του αστικού Τύπου να εμφανίζουν ένα ποσοστό 67,7% των πολιτών να έχει αρνητική γνώμη για την ΕΕ σε ό,τι αφορά τα ζωτικά λαϊκά συμφέροντα, δηλ. μισθούς, συντάξεις, εργασιακές σχέσεις, ανεργία, βιοτικό επίπεδο, ακρίβεια, διαφάνεια κράτους κ.ά. Και αν δεν υπήρχαν τα κανάλια να παίζουν νυχθημερόν τη μόνιμη επωδό της ευρωλαγνείας και της ευρωδουλείας, είναι βέβαιο ότι αυτό το ποσοστό θα είχε εξακοντιστεί στα ύψη.
Τα θεσμικά ευρωπαϊκά κείμενα της «Λευκής Βίβλου» και της «Στρατηγικής της Λισαβόνας», σε συνδυασμό με το Σύμφωνο Σταθερότητας και τους χιλιάδες μνημονιακούς νόμους, προεδρικά διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις, ΠΝΠ κλπ, αποτέλεσαν την ταφόπλακα για την κατεδάφιση όλων σχεδόν των βασικών-θεμελιακών κατακτήσεων του τελευταίου αιώνα, αφού ουσιαστικά καταβύθισαν τους μισθούς και τα μεροκάματα, ακύρωσαν το 8ωρο, κατεδάφισαν την πλήρη απασχόληση, κατάργησαν τις Συλλογικές Συμβάσεις. Η απαράδεκτη -ουσιαστικά μονομερής- «διευθέτηση του χρόνου εργασίας» με τις δουλοκτητικές «επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας», επέβαλαν την 10ωρη και 12ωρη εργασία, το εκ περιτροπής ωράριο, την πολλαπλή απασχόληση, την μαύρη απλήρωτη εργασία. Το 8ωρο καταπατήθηκε, οι υπερωρίες χάθηκαν, η συνοχή των εργαζόμενων στις επιχειρήσεις τορπιλίστηκε, τα κοινά κλαδικά αιτήματα διασπάστηκαν, οι αμοιβές εκμηδενίστηκαν. Πάνω απ’ όλα και με το πρόσχημα της πανδημίας, μπήκε σε άμεση εφαρμογή η μερική απασχόληση και η αναστολή εργασίας που έστρωσαν το δρόμο για την κατάργηση κάθε συλλογικής σύμβασης εργασίας και την ένταξη των εργαζόμενων στο νέο απεχθές εργασιακό καθεστώς, σε αγαστή συνεργασία με τους «τοπικούς φορείς». Μέσα από αυτά, οι εργοδότες θα μπορούν να αμείβουν τους εργαζόμενους που προσλαμβάνουν, με το κατώτατο μεροκάματο ανειδίκευτου εργάτη, ανεξάρτητα από την προϋπηρεσία και την ειδικότητα που διαθέτουν. Ένας εργασιακός Μεσαίωνας βρίσκεται στο ζενίθ του!
***
Μέσα σε αυτό το ψευτοεπενδυτικό κλίμα, καλούνται να «επενδύσουν» οι κάθε λογής κερδοσκόποι, εξαγοράζοντας για ένα κομμάτι ψωμί δημόσιες επιχειρήσεις και Οργανισμούς, εκμεταλλευόμενοι τα υπερσυμπιεσμένα εργατικά μεροκάματα και μισθούς, τις φορολογικές ελαφρύνσεις, τις επιδοτούμενες εργοδοτικές εισφορές, τις κάθε λογής ενισχύσεις και επιδοτήσεις και τις κάθε είδους παροχές ενός εξαρτημένου κράτους, που εγγυάται την υψηλή κερδοφορία του κεφαλαίου. Εξάλλου, οι μαζικές ιδιωτικοποιήσεις, οι δασικοί χάρτες και η αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος σε δημόσιους Οργανισμούς και επιχειρήσεις, που απορρέουν από τα ψηφισμένα μνημονιακά μέτρα, ενισχύουν τις τάσεις σημαντικών αρνητικών αλλαγών στο περιεχόμενο των ιδιοκτησιακών σχέσεων που συνήθως επιβάλλουν οι εκάστοτε νέοι «επενδυτές». Εξάλλου οι νέες συμφωνίες προβλέπουν ότι οποιαδήποτε αλλαγή στην αγορά εργασίας προϋποθέτει την έγκριση των δανειστών παράλληλα με τη δέσμευση για υποχρέωση της ελληνικής πλευράς στη μη επάνοδο στα προ Μνημονίων ισχύοντα, λόγω του αντιαναπτυξιακού περιεχομένου τους. Έτσι απομένει μόνο η αρνητική εκδοχή. Οι δεσμεύσεις αυτές, και για όσο διάστημα το εργατολαϊκό κίνημα βρίσκεται αποδυναμωμένο, θα διατηρούνται σε βάρος της εργατικής τάξης.
Μετά τις μεταπολεμικές εργασιακές κατακτήσεις που διαμόρφωσαν το μεταπολεμικό ευρωπαϊκό εργασιακό κεκτημένο, σήμερα τα πάντα ανατρέπονται. Η ΕΕ υπεραμύνεται των «βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών» της (sic), αναφερόμενη στις γερμανικές πρακτικές της κατάργησης των συλλογικών συμβάσεων και της εφαρμογής των εκτεταμένων minijobs με εβδομαδιαίο ωράριο μικρότερο και του 12ωρου, στις πρόσφατες ιταλικές πρακτικές με άξονα τις ελεύθερες απολύσεις, στις γαλλικές τής εργασιακής απορρύθμισης (πρόσθετες διευκολύνσεις για απολύσεις, αύξηση των ωραρίων και την έμμεση κατάργηση του 35ωρου και του 38ωρου που ισχύει στη Γαλλία, θέσπιση 10ωρης ημερήσιας εργασίας για τους Γάλλους ανήλικους μαθητευόμενους με αμοιβές που αντιστοιχούν στο 29%-53% του κατώτατου μισθού κ.ά.), που ξεσήκωσαν -ευτυχώς- θύελλα εργατικών κινητοποιήσεων.
Πίσω από τα ευρωπαϊκά παλίμψηστα κρύβονται οι αυταπάτες και οι σκοπιμότητες με τις οποίες οι ντόπιες ολιγαρχίες προσπαθούν να αποκοιμίσουν τους ευρωπαϊκούς λαούς. Από κοντά και η κυβέρνηση Μητσοτάκη που επιχειρεί να υποβαθμίσει τον αντιδραστικό ρόλο της ΕΕ (τα ¾ των δανειστών είναι ευρωπαϊκοί θεσμοί) για τον σημερινό εργασιακό Μεσαίωνα. Θυμίζουμε ότι στη Συνθήκη της Λισαβόνας «συνταγματοποιείται» ο νεοφιλελευθερισμός, ο οποίος στο βίο και την πολιτεία ακόμα και της «αριστερής» κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ εφαρμόστηκε με την κραυγαλέα παράκαμψη των στοιχειωδών κοινοβουλευτικών διαδικασιών στην ψήφιση του αντισυνταγματικού τρίτου Μνημονίου (θυμίζουμε 7.500 σελίδες σε δύο ημέρες) και των χιλιάδων εφαρμοστικών νόμων, προεδρικών διαταγμάτων, τροπολογιών κλπ κλπ.
Παρά την οργή και αγανάκτηση του κόσμου της εργασίας, που σε πολλές περιπτώσεις πραγματοποίησαν μεγαλειώδεις και αποτελεσματικές κινητοποιήσεις, η ξεπουλημένη ηγεσία της ΓΣΕΕ όλ’ αυτά τα χρόνια έβαλε πλάτη σε όλες τις αντεργατικές μεθοδεύσεις των πολιτικών της αφεντικών και δέχθηκε κατά καιρούς και επανειλημμένα την επιβράβευση της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΣΕΒ για την «υπευθυνότητα» και τη «συμβολή της για την επίτευξη των εθνικών στόχων». Τέτοια συνδικαλιστική ξεφτίλα!
***
Κάτω από αυτές τις αρνητικές προϋποθέσεις στις οποίες ζει και αγωνίζεται ο λαός μας, το ξεκάθαρο σύνθημα του Μ-Λ ΚΚΕ: «Έξω η Ελλάδα από την ιμπεριαλιστική ΕΕ», που αντιπαραθέτει στην ευρωδουλεία την πολιτική της εθνικής ανεξαρτησίας, δεν μπορεί να υποκατασταθεί με θολές διατυπώσεις του τύπου «αποδέσμευση-Ναι στην Ελλάδα και την Ευρώπη του σοσιαλισμού», που αποτελούν συνώνυμα της υπεκφυγής και παραπέμπουν σε μία βαθμιαία διαδικασία κατά την οποία θα προκύψει ο σοσιαλισμός και η «λαϊκή εξουσία». Ούτε με τα αναρχοσυνδικαλιστικά συνθήματα της «απειθαρχίας» και της «ανυπακοής». Το σύνθημα του Μ-Λ ΚΚΕ ενσωματώνει όλα τα λαϊκά αιτήματα για ριζική κοινωνική αλλαγή, για το γκρέμισμα του καθεστώτος της εξάρτησης και της υποτέλειας, για την ανατροπή της διπλής κυριαρχίας του ιμπεριαλισμού και της ντόπιας ξενόδουλης μεγαλοαστικής τάξης, που κρύβεται κάτω από τον μανδύα της τάχα δημοκρατικής ΕΕ.
Ιωσήφ Σταυρίδης, μέλος της ΚΕ του Μ-Λ ΚΚΕ