Μεγάλη αναταραχή στα διαχειριστικά επιτελεία και πολλαπλά αδιέξοδα στην πρωτογενή παραγωγή
Ο νεοφιλελεύθερος οίστρος της κυβέρνησης της ΝΔ, σαν γνήσιος ιδεολογικός εκπρόσωπός της και όχι ιμιτασιόν ωσάν το ΠΑΣΟΚ και το ΣΥΡΙΖΑ, επιταχύνει σε υπέρτατο βαθμό την απλόχερη παραχώρηση κρατικών υποδομών και υπηρεσιών στο ιδιωτικό κέδρος. Αυτό όχι μόνο οδηγεί σε κατάρρευση αυτών των υποδομών και εξαΰλωση των όποιων εναπομεινάντων δημόσιων παροχών, αλλά ανοίγει το δρόμο για ένα κυριολεκτικό πλιάτσικο από καιροσκόπους που αισχροκερδούν ασυστόλως, ενώ το κοινωνικό σύνολο στενάζει. Συνθήκες που γεννούν συνεχόμενα σκάνδαλα που κουκουλώνονται από τα ΜΜΕ, των οποίων οι ιδιοκτήτες ταυτίζονται με αυτούς που λεηλατούν τις κρατικές υποδομές.
Αυτό δεν είναι εμφανές μόνο στην αποδόμηση όλων των υπηρεσιών που αφορούν το Κοινωνικό Κράτος. Δεν φαίνεται μόνο στη διάλυση του τομέα της Υγείας και της Παιδείας που ιδιωτικοποιούνται τόσο με άμεσο όσο και με έμμεσο τρόπο. Δεν αποκαλύπτεται μόνο από το ξεπούλημα – χάρισμα υποδομών που πληρώθηκαν αδρά από τον ελληνικό λαό, όπως οι οδικές αρτηρίες, τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, τα μετρό και βάλε…
Ακριβώς αυτή η εικόνα αντανακλάται με την πιο καθαρή της μορφή και σε ένα από τα μεγαλύτερα υπουργεία του κράτους, σαν αυτό με το βαρύγδουπο τίτλο «Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων». Το υπουργείο που διευθύνει και οργανώνει τον βασικό και κύριο κλάδο μιας οικονομίας, αυτόν της πρωτογενούς παραγωγής. Να θυμίσουμε ότι επί ΝΔ έχουν περάσει συνολικά από αυτό πέντε διαφορετικοί υπουργοί σε σχεδόν 5,5 χρόνια, που ο καθένας τροποποιούσε -λιγότερο ή περισσότερο- όλη τη διοικητική διάρθρωση του υπουργείου με άμεσες επιπτώσεις στις λειτουργίες του.
Ειδικότερα, εδώ και κάποιο καιρό, στο επίκεντρο βρίσκεται ο εποπτευόμενος από αυτό «Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων και Πληρωμών» (ΟΠΕΚΕΠΕ). Είναι ο οργανισμός που διαχειρίζεται εξ ολοκλήρου την κατανομή και πληρωμή των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων του αγροτικού τομέα και συνεπώς στηρίζει, προσανατολίζει και -θεωρητικά- αναπτύσσει το σύνολο αυτού του τεράστιου και καθοριστικού οικονομικού κλάδου.
Για να έχουμε μια εικόνα, ας αναφερθεί ότι στα πλαίσια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027 ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα διαχειριστεί 13,4 δισ.€, που είναι λιγότερα από αυτά που διαχειριζόταν στα παλαιότερα προγράμματα της ΚΑΠ, μιας και οι αγροτικές ενισχύσεις βαίνουν όλο και μειούμενες στο σύνολο της ΕΕ. Η βεβαίωση του ύψους αυτών των επιδοτήσεων καθώς και η κατανομή τους ανά αγροτική εκμετάλλευση γίνεται από ένα δαιδαλώδες, απολύτως ιδιωτικοποιημένο δίκτυο, που πληρώνεται διπλά. Από κονδύλια των ευρωπαϊκών εισροών αλλά και από τους έλληνες αγρότες (μοναδική περίπτωση στην ΕΕ) με την ακριβοπληρωμένη αίτηση ενεργοποίησης των δικαιωμάτων τους, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν διανέμει τις ευρωπαϊκές ενισχύσεις μόνο στους αγροτο-κτηνοτρόφους αλλά και σε όλους τους επενδυτές της αγροτικής παραγωγής, όπως οι μεταποιητικές επιχειρήσεις. Η αδιαφάνεια και η ανισοκατανομή αυτών των αγροτικών ενισχύσεων -από καταβολής ύπαρξής τους- είναι γνωστή σε όλο τον αγροτικό κόσμο, παρά τα προσχήματα αναλογικότητας που κατασκευάζονται.
Ακριβώς στο τέλος Νοεμβρίου ο Κώστας Τσιάρας, που ανάλαβε την ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης μετά την …εκπαραθύρωση του Λευτέρη Αυγενάκη στον ανασχηματισμό του Ιουνίου, ζήτησε την παραίτηση του συνόλου του ΔΣ του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Το ξήλωμα της διοίκησης, έγινε κάτω από την πίεση των συνεχόμενων σκανδάλων που ταλανίζουν τον οργανισμό εδώ και καιρό, με πιο πρόσφατο αυτό της επιστροφής -ως αχρεωστήτως καταβληθέντων- 53 εκατομμυρίων € από 167.000 αγρότες. Πριν λίγο καιρό ο διοικητής του οργανισμού είχε καρατομήσει ο ίδιος την επικεφαλής της ελεγκτικής του υπηρεσίας, που ο ίδιος είχε διορίσει πριν λίγους μήνες, με αφορμή τη δραστηριότητά της για την καταδίκη στα δικαστήρια υποθέσεων παράνομης καταβολής εκατομμυρίων ευρώ ενισχύσεων σε κτηνοτρόφους για ανύπαρκτα ζώα. Μόλις πριν λίγες μέρες ανακοινώθηκε ένα νέο πρόστιμο από τις Βρυξέλες, ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ για παραλείψεις και αστοχίες στην κατανομή των ευρωπαϊκών ενισχύσεων που βέβαια και αυτή τη φορά θα μεταφερθεί στην πλάτη των αγροτών της χώρας.
Η «Μεγάλη Αναταραχή», που φαίνεται ότι κυριαρχεί στα κορυφαία διαχειριστικά επιτελεία, έχει στη βάση της δύο δυναμικούς αποσταθεροποιητικούς παράγοντες: τη νέα ΚΑΠ 2023-2027 και τα τεράστια διαρθρωτικά προβλήματα του ελληνικού αγροτικού τομέα, που όχι μόνο δεν λύθηκαν μέσα σε σαράντα χρόνια στην ΕΕ αλλά περιπλέχτηκαν ακόμη περισσότερο.
Η νέα ΚΑΠ, με το που άρχισε να εφαρμόζεται στις αρχές του 2024, προκάλεσε την οργή του συνόλου της ευρωπαϊκής αγροτιάς με τις μεγαλειώδεις διαδηλώσεις από τη Γαλλία μέχρι την Πολωνία και από την Γερμανία μέχρι την Ελλάδα. Είναι η ΚΑΠ που εφαρμόζει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (Green Deal), με κατακόρυφη μείωση των ενισχύσεων στον αγροτικό τομέα κατά 25-30% αλλά και αυστηροποίηση της αγροτοκτηνοτροφικής παραγωγής, που σημαίνει νέα αύξηση του κόστους παραγωγής. Οι μεγάλες γεωπολιτικές αλλαγές που συμβαίνουν δεν μπορεί να αφήσουν αλώβητο αυτόν τον κυρίαρχο παραγωγικό κλάδο, που υπόκειται σε σοβαρή αναδιάρθρωση με άγνωστες συνέπειες για το σύνολο του ευρωπαϊκού πληθυσμού. Το πρώτο σίγουρο βήμα -που είναι ήδη σε εφαρμογή- είναι η δραματική αλλαγή χρηματοδότησης του αγροτικού τομέα που θα βαρύνει φυσικά περισσότερο τις πιο εκτεθειμένες παραγωγικά χώρες.
Αυτές οι μεγάλες αλλαγές σε ευρωπαϊκό επίπεδο βρίσκουν μια δραματική αντανάκλαση στην ελληνική πραγματικότητα, που τη χαρακτηρίζει η σταθερή επιδείνωση του εμπορικού αγροτικού ισοζυγίου σαν κύριο σύμπτωμα της αποσάθρωσης του αγροτικού τομέα, η ολοκληρωτική κατάρρευση των αγροτικών συνεταιρισμών με την απαξίωση της συνεταιριστικής ιδέας αλλά και η άγρια κερδοσκοπία της μεταποιητικής βιομηχανίας που λειτουργεί όχι μόνο ενάντια στον παραγωγό αλλά και στον τελικό καταναλωτή που πληρώνει πανάκριβα το βασικό για την επιβίωση αγαθό, το τρόφιμο.
Είναι φανερό ότι και εδώ αναπαράγεται με τον πιο αποκαλυπτικό τρόπο η βασική αντίθεση που ταλανίζει τη χώρα. Από τη μια πλευρά η αχαλίνωτη νεοφιλελεύθερη επέλαση φέρνει σε σύγχυση τα αστικά επιτελεία που ξεμπροστιάζονται μπροστά στις κυριαρχούμενες τάξεις και από την άλλη η αδυναμία αυτών των τάξεων να ορθώσουν ανάστημα αντίστασης σ’ αυτή την επίθεση. Αυτό φαντάζει ιδιαίτερα στον αγροτικό χώρο που η πολιτική χειραγώγηση και η πελατειακή τακτική είναι παραδοσιακά καλά εδραιωμένη και δυστυχώς αναπαραγόμενη όσο εντείνονται οι οικονομικές δυσχέρειες.
Αν δεν μπορέσει ο αγροτο-κτηνοτροφικός κόσμος να βρει δρόμους απεμπλοκής από αυτό το εκμεταλλευτικό δίκτυο που ρημάζει την ίδια την αγροτική παραγωγή και τελικά στερεί την δυνατότητα στη χώρα να παράγει, οι επιπτώσεις θα είναι δραματικές για το σύνολο της χώρας. Ήδη βρίσκονται μπροστά μας.
πηγή: Λαϊκός Δρόμος
e-prologos.gr