Πολιτικό και διπλωματικό φιάσκο το ταξίδι Δένδια στη Λιβύη

Ενώ αναπαράγονται οι απειλές κατά της Ελλάδας,
με πράσινο φως από ΗΠΑ – Ρωσία το τουρκικό «Γαμψό Ξίφος» σε Συρία – Ιράκ

Σε φιάσκο κατάληξε το ταξίδι του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών στη Λιβύη, οξύνοντας παραπέρα την ένταση στην περιοχή και γελοιοποιώντας τήν πρόθυμα χειραγωγούμενη εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Διπλωματικό επεισόδιο σημειώθηκε κατά την άφιξη του Δένδια, στο αεροδρόμιο της Τρίπολης, ο οποίος μόλις πληροφορήθηκε την παρουσία της Λίβυας ομολόγου του, Μάνγκους, στο αεροδρόμιο αποφάσισε άμεση αναχώρηση για Βεγγάζη, χωρίς καν να κατέβει από το κυβερνητικό αεροσκάφος.

Αρχικά, η Τρίπολη δεν ήταν στο πρόγραμμα του ταξιδιού στη Λιβύη. Είχε προγραμματιστεί να συναντηθεί στη Βεγγάζη, στην Ανατολική Λιβύη, για συνομιλίες με τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Αγκίλα Σάλεχ Ίσα. Ωστόσο την παραμονή της επίσκεψης, ο πρόεδρος του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, Μένφι, ζήτησε να μεταβεί ο Δένδιας και στην Τρίπολη για συνάντηση μαζί του. Να σημειωθεί ότι ο Μένφι είχε εκδιωχθεί από την πρεσβεία της Αθήνας το 2019 μετά την υπογραφή του Τουρκολιβυκού μνημονίου. Η παρουσία της Λίβυας υπουργού θεωρήθηκε «απόπειρα παγίδευσης» από την πλευρά της προσωρινής κυβέρνησης της Τρίπολης για να νομιμοποιήσει την πρόσφατη Τουρκολιβυκή συμφωνία, που μάλιστα φέρει την υπογραφή της Μάνγκους και παραχωρεί στην Τουρκία παράνομα δικαιώματα ενεργειακών ερευνών στην Λιβυκή ΑΟΖ. Η ΑΟΖ ορίστηκε αυθαίρετα το 2019 με τουρκο-λιβυκό «μνημόνιο» και δεν αναγνωρίζει κανένα δικαίωμα στα ελληνικά νησιά (Κρήτη, Κάσος, Κάρπαθος, Ρόδος) πέραν των 6 μιλίων.

Σε αντίποινα, η Τρίπολη δεν ενέκρινε το σχέδιο πτήσης του ελληνικού αεροσκάφους από Τρίπολη για Βεγγάζη, έτσι το αεροπλάνο έφτασε Βεγγάζη μέσω FIR Μάλτας. Στη συνέχεια προχώρησε σε καταγγελία για «ωμές πολιτικές και θέσεις» και «ανισόρροπες δηλώσεις» Δένδια σχετικά με την «κυριαρχία της Λιβύης», διαμαρτυρία στην ΕΕ ότι «ενέργειες σαν και αυτές δεν βοηθούν στην επανένωση της Λιβύης, αλλά εντείνουν το διχασμό και είναι αντίθετες προς τις αποφάσεις της διεθνούς κοινότητας» και σε ανάκληση του Λίβυου επιτετραμμένου στην Αθήνα. Αντίστοιχα το ελληνικό ΥΠΕΞ έκδωσε ανακοίνωση προσπαθώντας να εξηγήσει ότι η συνάντηση με τον Μένφι «ματαιώθηκε καθώς το λιβυκό υπουργείο Εξωτερικών αθέτησε τη συμφωνία που υπήρχε όσον αφορά τη μη συνάντηση με τη Λίβυα ΥΠΕΞ».

Αυτήν την κατεύθυνση έδειχνε η ανακοίνωση της Κρατικής Εταιρείας Πετρελαίου της Λιβύης (NOC), ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο δημιουργίας δύο νέων αγωγών φυσικού αερίου· ο ένας θα κατευθύνεται προς την Ελλάδα και ο άλλος προς την Αίγυπτο. Πρόταση εξισορροπητική που προσφέρει ανταλλάγματα (εκτός από τις δυο χώρες) και προς την ενεργειακή «ανεξαρτησία» της Ευρώπης, ώστε έτσι να γίνει ευκολότερα αποδεκτή η Τουρκολιβυκή συνεργασία. Δεν είναι τυχαία και η αρχική αντιμετώπιση του νέου Τουρκολιβυκού συμφώνου από ΗΠΑ και ΕΕ. Αρχικά και οι δυο πλευρές, προκειμένου να μην αντιταχθούν σε μια παράνομη δράση και κακοκαρδίσουν τη σύμμαχο Τουρκία, καμώθηκαν άγνοια των λεπτομερειών και παρέπεμψαν στις δύο συμβαλλόμενες χώρες.

Εξάλλου οι αντιθέσεις με την Άγκυρα επιχειρείται να λειανθούν. Σοβαρό βήμα φαίνεται να αποτέλεσε η πρόσφατη συνάντηση Μπάιντεν- Ερντογάν, στο περιθώριο της G20 στο Μπαλί της Ινδονησίας, όπου στην κορυφή της ατζέντας βρέθηκαν η ανανέωση της ισχύος της διεθνούς συμφωνίας για τις ουκρανικές εξαγωγές σιτηρών, το αίτημα της Άγκυρας για τα αεροσκάφη F-16 και η βομβιστική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη, που με τη σειρά της αποτέλεσε το πρόσχημα για την τουρκική επίθεση «Γαμψό Ξίφος» σε Συρία και Ιράκ και την επανάληψη των απειλών του Ερντογάν ότι «θα έρθουμε ξαφνικά μια νύχτα» μπροστά στο διεθνές ακροατήριο της G20, στέλνοντας απειλητικό μήνυμα και προς την Ελλάδα.

Ακολούθησε η θερμή χειραψία Σίσι- Ερντογάν στο Κατάρ κατά την τελετή έναρξης του Μουντιάλ 22. Η χειραψία σφράγισε την «αρχή της ανάπτυξης των σχέσεων» μετά από μια δεκαετία αποξένωσης, σύμφωνα με την αιγυπτιακή προεδρία. Άλλωστε, ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε δηλώσει μετά τη Σύνοδο Κορυφής της G20 (που φαίνεται να αποτελεί τη μήτρα των πρόσφατων εξελίξεων), ότι είναι έτοιμος για «μια νέα αρχή» με την Αίγυπτο. Οι ραγδαίες εξελίξεις ανέτρεψαν τις νωπές ακόμα δηλώσεις Σούκρι για το πάγωμα του Τουρκοαιγυπτιακού διαλόγου λόγω της Λιβύης.

Οι εξελίξεις προκαλούν ανησυχία στην ελληνική μεγαλοαστική τάξη, που ελπίζει σε «μακρύ» δρόμο για να τα «ξαναβρούν» Τουρκία και Αίγυπτος. Προς το παρόν αρκείται να προβάλλει για παρηγοριά τόσο το Μνημόνιο κατανόησης για ζητήματα έρευνας και διάσωσης που υπέγραψαν την Τρίτη στο Κάιρο οι υπουργοί Άμυνας Ελλάδας και Αιγύπτου, παρουσία των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, όσο και τη διμερή διακλαδική άσκηση «Μέδουσα 12» μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, στην ευρύτερη περιοχή της Αλεξάνδρειας, υπό την εποπτεία των ΗΠΑ και με τη συμμετοχή της Κύπρου και για πρώτη φορά της Σαουδικής Αραβίας, ενώ έχουν προσκληθεί να συμμετέχουν με παρατηρητές, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ινδία, η Ιορδανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κονγκό, το Μαρόκο, το Μπαχρέιν, η Ρουμανία και η Σερβία.
Ο Ερντογάν είχε στο μεταξύ τηλεφωνική επικοινωνία και με τον νικητή των ισραηλινών εκλογών, Νετανιάχου, ο οποίος αναμένεται να αναλάβει πάλι τον πρωθυπουργικό θώκο. Σύμφωνα με ανακοίνωση του κόμματός του, Λικούντ, «οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να συνεργαστούν για να δημιουργήσουν νέα εποχή στις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ», με τρόπο που θα φέρει «ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή». Επίσης συζήτησαν και για την παραπέρα ενίσχυση των διπλωματικών και οικονομικών δεσμών.
Στις συνθήκες αυτές ρίχνουν αέρα στα πανιά των τουρκικών φιλοδοξιών οι δηλώσεις της Ιταλίδας πρωθυπουργού, Μελόνι, η οποία πρόβαλε τον ρόλο Ιταλίας και Τουρκίας σαν «ιστορικά τους δύο κύριους παίκτες στη Μεσόγειο» υποστηρίζοντας ότι είναι «σημαντικό τα δύο έθνη να συζητούν το ένα με το άλλο για την ενεργειακή κρίση, τη μεταναστευτική κρίση».

Η Λευκωσία ευθυγραμμίζεται με τις Ευρωατλαντικές επιλογές

Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται και οι επισημάνσεις του Κύπριου Προέδρου, Αναστασιάδη, «η Κύπρος δεν ενίσταται στη συμμετοχή της Τουρκίας. Δεν θέλουμε τον αποκλεισμό της Τουρκίας από το ευρύτερο δίκτυο ενεργειακών συνεργειών που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή και οι οποίες προάγουν την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την εναλλακτική επιλογή για την ΕΕ».
Στο μεταξύ, η Άγκυρα στα πλαίσια των προσπαθειών της για τη διεθνή αναγνώριση των κατεχομένων απαιτεί από τον ΟΗΕ να εγκρίνει ξεχωριστή συμφωνία της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) με το ψευδοκράτος απειλώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση δεν θα δεχθεί κυανόκρανους στην «επικράτειά» τους.

Ο εκπρόσωπος της ΟΥΝΦΙΚΥΠ ανάφερε ότι «η Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) διαδραματίζει κρίσιμο σταθεροποιητικό ρόλο και είναι ζωτικής σημασίας να είναι σε θέση να εκπληρώσει την αποστολή της σε ολόκληρο το νησί», παραλείποντας όμως να αναφέρει πως αποκλειστική αρμόδια και διεθνώς αναγνωρισμένη αρχή για σχετικές συμφωνίες με τον ΟΗΕ είναι η Κυπριακή Δημοκρατία και όχι οι κατοχικές αρχές.

Παράλληλα επαναλαμβάνοντας τη θέση περί «συνολικής διευθέτησης υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών για την επανένωση του νησιού στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας», πρόσθεσε και τη διευκρίνιση «με πολιτική ισότητα η οποία θα ωφελούσε όλους τους Κύπριους καθώς και την ευρύτερη περιοχή», νομιμοποιώντας μια διχοτομική ορολογία για την Κύπρο. Την ίδια στιγμή ο ειδικός αντιπρόσωπος των Ενωμένων Εθνών στην Κύπρο, Στιούαρτ, επεξεργάζεται φόρμουλα με στόχο να …κατευνάσει τις τουρκοκυπριακές «ανησυχίες», με κείμενο που θα αναφέρει το κατοχικό καθεστώς σαν «Τουρκοκυπριακή Πλευρά», σε μια προσπάθεια αναβάθμισής του.

Ιδιαίτερα ανησυχητικό στοιχείο αποτελεί η απόφαση του Οργανισμού Τουρκικών Κρατών, να δεχθεί το κατοχικό καθεστώς με καθεστώς παρατηρητή. Στον Οργανισμό Τουρκικών Κρατών, που συνήλθε στην πρωτεύουσα του Ουζμπεκιστάν, στις 11 Νοέμβρη, το κατοχικό καθεστώς έγινε αποδεκτό με την ψευδοσημαία του και με την ονομασία «Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου Κύπρου». Αυτή η εξέλιξη ανοίγει τον δρόμο και για παρόμοιες αναβαθμίσεις στους Οργανισμούς Ισλαμικών και Αραβικών κρατών. Την ίδια στιγμή η Λευκωσία συναίνεσε στην πραγματοποίηση Συνάντησης Ε.Ε.- Κιργισίας και στη συνέχεια ανέχτηκε αδιαμαρτύρητα την πραγματοποίηση και την ετήσια συνάντηση της Ε.Ε. (με επικεφαλής τον Μπορέλ) με τα κράτη της Κεντρικής Ασίας.

Στο μεταξύ, το νησί βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο με τους τρεις επικρατέστερους «ανεξάρτητους» υποψηφίους για την Προεδρία, που τα τελευταία χρόνια υπηρέτησαν σε κεντρικές πολιτικές θέσεις το ίδιο κόμμα (!), το ΔΗΣΥ. Σε πρόσφατη παγκύπρια δημοσκόπηση που παρουσίασε το ΡΙΚ για τον πρώτο γύρο των εκλογών προηγείται ο Νίκος Χριστοδουλίδης (κυβερνητικός εκπρόσωπος και υπουργός Εξωτερικών μέχρι τον Γενάρη του 2022) που εξασφαλίζει ποσοστό 30%. Ακολουθεί ο Αβέρωφ Νεοφύτου (επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΔΗΣΥ) με 20,5% και ο υποστηριζόμενος από το ΑΚΕΛ, Ανδρέας Μαυρογιάννης (διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς στις συνομιλίες για το Κυπριακό από το 2013 μέχρι το 2022) με 17,5 %. Άλλοι πέντε υποψήφιοι συγκεντρώνουν ποσοστά από 0,5%-3,5%.

πηγή: Λαϊκός Δρόμος